ساق و پا

مچ پای شما از استخوان‌هایی ساخته شده که به وسیله‌ی عضلات و رباط‌ها حمایت می‌شوند و بدین‌صورت، تعادل و ثبات بدن شما را حفظ می‌کنند. اختلالات مربوط به مچ پا ممکن است در اثر آسیب به استخوان، عضله و یا بافت نرم ایجاد شود. از اختلالات شایع مچ پا می‌توان به پیچ‌خوردگی (آسیب به رباط‌ها)، ترک برداشتن، تاندونیت (التهاب تاندون‌ها) و آرتروز (التهاب مزمن مفاصل) اشاره کرد. در طول زندگی یک فرد، مچ پا بیشتر از مفاصل دیگر آسیب می‌بیند.

علت اختلالات مچ پا

---

علل ایجاد اختلالات مربوط به مچ پا زیاد بوده و ممکن است از فعالیت‌های روزمره (دویدن و پریدن) تا آسیب‌های مرتبط با ورزش، متفاوت باشد. پیچ خوردگی و ترک برداشتن و نیمه دررفتگی مچ پا  معمولاً به دلایل زیر اتفاق می‌افتند:

• چرخاندن مچ پا، فراتر از محدوده‌ی حرکتی آن
• لیز خوردن و یا زمین خوردن
• فرود آمدن برو روی پا با شدت زیاد

تاندونیت در مچ پا و یا تاندون آشیل، ممکن است به دلایل زیر ایجاد شود:

• عدم آمادگی تاندون‌های پا
• وارد آمدن فشار بیش از حد بر روی تاندون آشیل (تاندونی که ماهیچه‌ی پشت ساق پا را به پاشنه متصل می‌کند)
• خارهای استخوانی بر روی پاشنه که بر روی تاندون آشیل کشیده می‌شوند.

انواع مختلف آرتروز (التهاب مفاصل و بافت‌های مرتبط) نیز می‌توانند بر روی پا و مچ پا اثرگذار باشند. استئوآرتریت (OA) یک نوع تخریبی آرتروز بوده که در میانسالی بروز کرده و به تدریج پیشرفت می‌کند. در طول زمان، غضروف بین استخوان‌ها تخریب شده و باعث ایجاد درد و گرفتگی در مفصل می‌شود.

آرتروز روماتوئید (RA) یک بیماری خود ایمنی التهابی است. یعنی در طی این بیماری، دستگاه ایمنی بدن به اشتباه، به بافت‌های خودی حمله می‌کند. آرتروز روماتوئید بر روی مفاصل اثر گذاشته و همچنین ممکن است غضروف‌ها را از بین ببرد.

آرتروز پس از آسیب زمانی ایجاد می‌شود که آسیبی به پا و یا مچ پا وارد شده باشد. فشار وارد شده در اثر سانحه، می‌تواند باعث گرفتگی و التهاب مفاصل شود، حتی سال‌ها پس از وقوع آسیب.

علائم اختلالات مچ پا

---

علائم مربوط به اختلالات مچ پا، بسته به نوع آسیب وارد شده، متفاوت خواهد بود. از علائم شایع می‌توان موارد زیر را نام برد:

• درد
• ورم
• گرفتگی
• اختلال در حرکت دادن مچ پا
• عدم توانایی تحمل هر گونه وزن از طرف مچ پا
• مشکل در راه رفتن
• کبودی

تاندونیت نیز ممکن است همین علائم را به همراه موارد زیر ایجاد کند:

• درد در پشت پاشنه‌ی پا که در طول روز بدتر می‌شود.
• ضخیم شدن تاندون
• ورم، که با انجام فعالیت بدتر می‌شود.
• صدای “پاپ” بلند از پشت پاشنه‌ی پا که نشان‌گر پارگی تاندون می‌باشد. در صورت وقوع این اتفاق، بلافاصله به اورژانس مراجعه کنید.

تشخیص اختلالات مچ پا

---

به منظور تشخیص اختلالات مربوط به مچ پا، پزشک علائم شما را بررسی کرده و پا و مچ پای شما را معاینه می‌کند، همچنین ممکن است سوالاتی در مورد جراحات اخیراً وارد شده بپرسد. برای پی بردن به هرگونه شکستگی مچ پا و یا پارگی تاندون، آزمایشات عکس‌برداری مورد نیاز خواهند بود. این آزمایشات عبارت‌اند از:

• عکس‌برداری با اشعه‌ی ایکس
• اسکن MRI
• سی تی (CT) اسکن

بیمار ۷۵ ساله با آرتروز مچ پا و راه درمان پیشنهادی

جراحی و درمان شکستگی باز ساق و مچ پا به علت سقوط از ارتفاع

تکنیک دیگری جهت ترمیم پارگی مزمن لیگامان خارجی مچ پا

مچ پا در رفتگی مکرر و درمان جراحی